Verlichting bij pluimvee: waar moet je op letten?

“Kippen hebben een soort derde oog dat licht waar kan nemen, zodat zelfs een blinde kip het daglicht of de seizoensverandering nog waarneemt. Een goede verlichting is bij pluimvee dus belangrijk.”

Bas Liebregts is Product Manager binnen Vencomatic Group en heeft de optie geïntroduceerd om verlichting op 48 volt in voliére-systemen te installeren. Dat maakt de installatie volgens Bas veel makkelijker: “Bij 24 volt kon je maar 18 LED-lampen aan elkaar koppelen, nu zijn dat er 50. Dat scheelt installatiekosten en deze lampen zijn makkelijker aan te sturen en te dimmen.”

Waarom is verlichting belangrijk?

“Met je verlichting simuleer je het licht in de natuur. Dat proberen we in onze systemen zo goed mogelijk te doen. Bij verlichting in een pluimveestal zijn vooral intensiteit en lichtverdeling belangrijk. Als een kip een donker hoekje ziet, gaat ze wellicht daar een ei leggen. Onze lampen zorgen daarom voor een egale spreiding. Zo krijgen we een juiste lichtintensiteit op dierniveau, 30-35 lux is per kip voldoende.”

Waar moet je verder op letten?

“Het lichtspectrum, dat is het deel van het elektromagnetisch spectrum dat voor een kip zichtbaar is. Dat is anders dan bij een mens, omdat ze bijvoorbeeld infraroodlicht beter kunnen zien, dat stimuleert zelfs het leggen van een ei. We volgen het spectrum dat de kip ziet.”

“Het is ook belangrijk dat het licht van 100% naar 0% dimbaar is, zodat je de zonsondergang kunt simuleren en de dieren terug in het systeem kunt krijgen. De kip voelt dan aan dat ze op stok moet. Computers regelen dat, maar je moet vooral naar de kippen in de stal kijken of het werkt. Ze moeten genoeg tijd hebben om hun plekje te zoeken.”

Dus je moet de natuur volgen?

“Inderdaad. De kleurtemperatuur is dan ook belangrijk, hoe lager de kleurtemperatuur hoe warmer het licht. Dat klinkt tegenstrijdig, maar heb je bijvoorbeeld wel eens van ‘witheet’ gehoord? Dat woord komt daar vandaan. Onze lampen geven een warm witte kleur, die komt het meest overeen met het spectrum dat gedurende de dag in de natuur aanwezig is, een heel rustig kleurtemperatuurtje.”

“Het licht in een pluimveestal mag ook niet flikkeren, je wilt geen stroboscoopeffect. Dat kun je als mens echter niet beoordelen, een mens detecteert namelijk flikkering tot 50 kHz maar een kip tot 200 kHz. De verkeerde lampen geven een onrustige omgeving, dus zorgen we dat onze verlichting voldoet aan die 200 kHz.”

Hoe helpen we pluimveehouders met de verlichting?

“We adviseren boeren over de positie van de lampen, de gewenste intensiteit op dierniveau en hoe de verlichting geschakeld moet worden. In de natuur gaat de zon bijvoorbeeld als laatste uit, dus de hoogste lamp moet de kip ‘omhoog lokken’ naar een veilige plek. Daarmee voorkomen we ook grondeieren, dus zo slaan we twee vliegen in één klap.”