Veranda Aviary in praktijk: Duurzaam ondernemerschap

René en Jolanda van Doren hebben samen een familiebedrijf met 60.000 vleeskuikenouderdieren in Zeeland (NB). Ondanks dat ze een vaste medewerker in dienst hebben, werken de kinderen bij gelegenheid nog graag mee in het bedrijf. Naast het werk op het pluimveebedrijf is René bij de vrijwillige brandweer. Ook zit hij in de redactie van het blad Bravo. Zijn vrouw Jolanda is lid van de ledenraad van ABZ Diervoeding.

Een stukje geschiedenis

‘Mijn vader had in Boekel in de jaren zestig een bedrijf met zo’n 7.500 vleeskuikenouderdieren’, vertelt René van Doren aan de keukentafel. ‘Van de drie zonen gingen er uiteindelijk twee verder als boer. Mijn broer Jan in de moederdieren en ik in Zeeland in vleesvarkens. Toen Jan besloot om te stoppen, hebben Jolanda en ik in 1994 het totale bedrijf overgenomen. Aangezien de locatie in Boekel te klein was om uit te breiden en de afstand tussen Boekel en Zeeland te groot was, besloten we de twee vleeskuikenouderdierenstallen te verplaatsen naar Zeeland. Omdat twee bedrijfstakken te arbeidsintensief waren en de interesse meer in het pluimvee lag, hebben we in 2002 de vleesvarkenstak afgestoten en zijn ons geheel gaan specialiseren in vleeskuikenouderdieren’

Veranda Aviary

‘Wat ons bedrijf bijzonder maakt, is dat we vanaf het begin gekozen hebben voor het Veranda Aviary systeem. Ik herinner me mijn eerste bezoek aan een verandastal nog en was meteen onder de indruk’, vertelt René. ‘Ik zag onmiddellijk de voordelen en de mogelijkheden van dit huisvestingssysteem. Natuurlijk hebben we in het begin wat kinderziektes en aanloopproblemen gehad. Met name de uitkomsten waren een uitdaging, maar inmiddels hebben we al 20 jaar lang goede resultaten op de veranda behaald. De uitkomsten zijn al jaren cumulatief boven de 85%. Toen in 2013 de veranda niet meer voldeed aan de welzijnsverordening hebben we in samenwerking met Vencomatic “de Veranda 2.0” ontwikkeld, zoals ik dat noem. Wij hebben de oude inventaris vervangen en een derde stal bijgebouwd waardoor we 60.000 vleeskuikenouderdieren konden houden’.

De Veranda is een groepshuisvestingsysteem. De hennen en hanen verblijven in groepen van zo’n 1.500 dieren. In de stal zijn er verschillende niveaus waarop de kippen verblijven. Alle niveaus zijn voorzien van mestbanden, die dagelijks worden afgedraaid. Elke groep is voorzien van water, voer, nesten en scharrelgelegenheid. De dieren hebben de beschikking over een scharrelbak boven het legnest waarin ze kunnen scharrelen en stofbaden. Er komt altijd verse lucht van 20° C bij de kip. Na het voeren wordt het voersysteem opgelierd zodat onze dieren een groter leef oppervlakte hebben.

‘Het werken met het Veranda systeem geeft ons veel plezier en arbeidsgemak’, vult Jolanda aan. ‘René en onze vaste medewerker Dawid werken samen in de stal. Zelf help ik bij het verzamelen van de eieren en verzorg ik de gehele financiële administratie’

Continu in beweging

‘We zijn een vooruitstrevend, innovatief bedrijf en continue in beweging. Ons doel is om hoge kwaliteit broedeieren te leveren met aandacht voor duurzaamheid, milieu en dierenwelzijn’, vertelt René. ‘Zo werken we met Vencomatic en ABZ Diervoeding aan innovatieve ontwikkelingen. We testen bijvoorbeeld verschillende soorten verlichting, roosters en nestbodems en doen proeven om de resultaten te verbeteren. Op dit moment lopen proeven met ionisatie en zijn we samen met Kuijpers Techniek bezig een sproeiwagen te ontwikkelen om de luizenproblematiek tussen mestbanden en roosters beheersbaar te maken. Dit ziet er veelbelovend uit’.

‘Natuurlijk verliezen we de kostprijs niet uit het oog. Zonder een lage kostprijs kunnen we niet opereren op een wereldmarkt’, legt René uit. ‘Het Veranda systeem in combinatie met de droogtunnel zorgt ervoor dat we geen mest-, verwarmings- en zaagselkosten hebben. Ook hebben we een eigen waterbron en wordt er energie opgewekt met zonnepanelen. Verder zijn alle stallen voorzien van ledverlichting. Hierdoor zijn onze water- en energiekosten laag. Ons bedrijf heeft de hoogste hygiënestatus en we gebruiken geen antibiotica. Dit is nodig als je bijna alle eieren exporteert’.

‘Vanuit milieuoogpunt, maar ook vanuit welzijnsoogpunt is er geïnvesteerd in een droogtunnel. Mest is een bron van ziektes en ellende en moet daarom zo snel mogelijk uit de stal verwijderd worden. Bij het afdraaien uit de stal heeft de mest een droge stofgehalte van 55%. In de droogtunnel wordt de mest gedroogd boven de 80% met warme stallucht. Dit levert een waardevol product op wat verkocht wordt aan een mestverwerker. De mestverwerker maakt er korrels van die geëxporteerd worden’.

Optimaal klimaat voor dierenwelzijn

In de stal hebben René en Jolanda een hoge ammoniak reductie. Door de warmtewisselaar wordt verse lucht bij de dieren gebracht. Ook wordt twee keer per dag de mest uit de stal verwijderd. Deze combinatie is de basis voor goede resultaten en een optimaal klimaat in de stal. Bijkomend voordeel is dat je geen ammoniak ruikt. ‘Ten opzichte van een grondstal ventileren we maar de helft’, vertelt René. ‘Hierdoor blijft de warmte beter in de stal’.

Door de warmteproductie van de dieren zelf in combinatie met de warmtewisselaar is verwarmen in de stal niet nodig. ‘In de zomer maken we gebruik van nevelkoeling bij de inlaatventielen’, legt René uit. ‘We kunnen 3 à 4 graden terug koelen. Zo hebben we geen last van productiedaling of uitval door hittestress’.

Op dit moment voldoet het bedrijf van de familie Van Doren aan de richtlijnen van de provincie van 2028 op het gebied van ammoniak. Er wordt al een reductie van 70% op fijnstof behaald. Ook voldoen ze ruimschoots aan de welzijnsverordening zoals die er nu ligt. De hoge kwaliteit broedeieren leidt tot een lage uitval in de eerste levensweek bij de vleeskuikenhouder.

Brandveiligheid

Door mijn hobby bij de vrijwillige brandweer is brandveiligheid onlosmakelijk verbonden met ons bedrijf. Stalbrand is verschrikkelijk als het je overkomt en slecht voor het imago van de sector. René en Jolanda hebben er tijdens de bouw al rekening mee gehouden in hun materiaalkeuze. De stal bestaat uit verschillende compartimenten voorzien van rookmelders en een goede blus- en watervoorziening. Alle schakelkasten hangen in één compartiment; in één aparte technische ruimte. In de stal hangen voelers die alarm geven als de temperatuurschommeling te groot is. René wijst op het belang van goed onderhoud. Als hoofdredenen van stalbranden staat kortsluiting op nummer één, maar onderhoud op nummer twee. ‘Bewustwording hiervan is belangrijk bij het voorkomen van’, vertelt hij. ‘Kortom: zorg dat je stal op orde is’.

Tekst: ABZ Diervoeding